Amfetaminy i kokaina, czyli stymulanty

Farmakokinetyka

Efekty bezpośrednie (mała dawka)

Efekty bezpośrednie (duża dawka)

Tolerancja

Zespół odstawienny

Podawane doustnie lub przez nos zaczną działać po 10-15 min.; Dożylnie po 30 sekundach; palona kokaina jeszcze szybciej. Metabolizm kokainy jest szybki - 20-80 min., amfetaminy utrzymują się dłużej od 4-12 godzin,a metabolity w moczu utrzymują się 2-3 dni.

Efekty fizjologiczne - pobudzenie, przyspieszona akcja serca, zwiększone ciśnienie krwi i wydzielanie potu, podnosi się temperatura ciała i rozszerzają się źrenice. Tłumi łaknienie. Efekty behawioralne - uczucie radości, poprawa nastroju, zwiększenie czujności, pobudzenie, bezsenność, zwiększa wytrzymałość, zwiększenie odporności na zmęczenie i monotonię.

Stany psychotyczne - przekonania paranoidalne, narzucone stereotypowe zachowania (np. rwanie włosów), halucynacje, świąd skóry. Ryzyko śmierci w wyniku przedawkowania kokainy przez: niewydolność układu oddechowego (drgawki, napady szału), arytmię i fibrylację serca, zawał serca, wzrost ciśnienia krwi (wylew)

Kokaina wytwarza tolerancję natychmiastową (mija po 24 godzinach), tzn. efekty po pierwszej dawce narkotyku nie zostaną wytworzone jeżeli w krótkich odstępach czasu będzie przyjęta kolejna dawka, chyba,że zostanie zwiększona. Nie ma spójnych wyników badań nad tolerancją długoterminową.

Nie dają wyraźnych fizycznych objawów zagrażających życiu. Jest silny głód narkotykowy (psychiczny): 1-14 dni - depresja, naprzemiennie wyczerpanie i pobudzenie, 1-10 tygodni - głód, depresja, niemożność odczuwania przyjemności (ahedonia). Inne objawy: palacze kokainy skarżą się na bóle w klatce piersiowej, bezsenność, zmęczenie, infekcje nosa i zatok, krwotoki z nosa, bóle głowy.

Opiaty (opium, heroina, morfina, kodeina, metadon, kompot, brown sugar)

Farmakokinetyka

Efekty bezpośrednie (mała dawka)

Efekty bezpośrednie (duża dawka)

Tolerancja

Zespół odstawienny

Palenie lub wdychanie przez nos, domięśniowo i podskórnie. Metabolizm jest szybki, 90% wydalane jest w ciągu jednego dnia. Ślady morfiny utrzymują się w moczu 2-4 dni.

Senność, euforia, obniżenie ciepłoty ciała, ciężkość kończyn, nudności i wymioty, zwężenie źrenic (tzw. „szpilki” przy zatruciu opiatami), niewydolność oddechowa, łagodzenie bólu

Brak euforii

Pojawia się bardzo szybko

8-12 godzin od ostatniej dawki pojawiają się objawy podobne do grypy, takie jak: katar, łzy, pocenie się, dreszcze, drażliwość. Później - rozszerzenie źrenic, wstręt do jedzenia, gęsia skórka. 48-72 godzin od ostatniej dawki dochodzą bóle brzucha nudności, wymioty, biegunka, spastyczne ruchy ramion i nóg, samoistna erekcja i wytrysk u mężczyzn, orgazm u kobiet, trudności z jedzeniem i przełykaniem, co grozi skrajnym wyczerpaniem.

Kanabinole (marihuana, haszysz, olej haszyszowy)

Farmakokinetyka

Efekty bezpośrednie (mała dawka)

Efekty bezpośrednie (duża dawka)

Tolerancja

Zespół odstawienny

Najczęściej palone w formie papierosa. THC wdychane podczas palenia zaczyna działać w ciągu kilku minut, szczytowe stężenie - 30-60 minut. Działa 2-4 godziny. Metabolity wydalane są powoli (utrzymują się w moczu nawet do 30 dni)

Słodka woń oddechu i włosów, podrażnienie spojówek, rozszerzone źrenice, rozmowność, czasami suchość w ustach, pragnienie, bóle i zawroty głowy, kaszel, wahania w oddychaniu i temperaturze ciała. Spadek aktywności psychomotorycznej - uczucie zrelaksowania i uspokojenia. Szybka i niewyraźna mowa, gadatliwość, chichot. Zmysły są bardziej wyczulone - intensywne wrażenia dotykowe, słuchowe, wzrokowe, zapachowe. Dysfunkcja koordynacji ruchowej, osłabienie pamięci, osłabienie koncentracji, zmiana w postrzeganiu czasu, stan beztroski i odprężenia.

Marihuana zawiera więcej smoły i czynników rakotwórczych niż tytoń, co grozi nowotworami płuc. Długotrwałe zażywanie marihuany zakłóca działanie układu rozrodczego.

Brak jednoznacznych dowodów. Czasami dochodzi do fizycznego uzależnienia (rzadko, a mechanizmy nie są znane) i to przy zażywaniu dużych dawek przez dłuższy czas.

Tzw. zespół amotywacyjny, czyli apatia, zmniejszona efektywność, utrata ambicji, zmniejszone poczucie celu, trudności z uwagą i koncentracją.

Leki - depresanty i środki wziewne hamujące czynność OUN

Farmakokinetyka

Efekty bezpośrednie (mała dawka)

Efekty bezpośrednie (duża dawka)

Tolerancja

Zespół odstawienny

Podawane doustnie lub domięśniowo, podskórnie lub dożylnie, wdychane

Wszystkie środki z grupy depresantów hamują OUN, łagodzą lęk, wywołują senność, wspólną cechą środków wziewnych jest zdolność wywoływania euforii z zawrotami głowy w trakcie wdychania

Ogólne znieczulenie, śpiączka, śmierć. Środki wziewne prowadzą do uszkodzeń mózgu.

Barbiturany - szybko wytwarza się tolerancja. Istnieje duże ryzyko przedawkowania. Benzodiazepiny są bezpieczniejsze, ale także uzależniają.

Silne objawy abstynencyjne - drżenie, pocenie się, majaczenie, drgawki, bezsenność. Zespoły abstynencyjne benzodiazepin nie są tak silne jak w przypadku barbituranów.